Sosyal bilgiler dersinde örnek bir sözlü tarih uygulaması

Abstract

Bu çalışma sözlü tarih konusu üzerine eğitim alanında Türkiye'de içerik ve işleniş bakımından yapılan diğer çalışmalardan farklı bir proje çalışmasıdır. Projeyi diğer çalışmalardan farklı kılan en önemli yanı sosyal bilimlerin metodolojisini kullanarak, bilgiye ulaşmada tarihçinin izlediği yolları izletmesidir. Öğrenciler "küçük birer bilim adamı" hatta "küçük birer tarihçi" gibi görülüp, projeyi gerçekleştirmeleri sağlamıştır. Sosyal bilgiler ve tarih derslerinde sözlü tarih yöntemine dayalı tarih öğretimi ile sosyal bilgiler ve tarih derslerinin daha ilginç ve zihinlerde daha kalıcı olabileceği savunulmuştur. Araştırma 5. sınıfa devam eden toplam 60 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amaçları 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde "kültür ve miras" öğrenme alanı içinde yer alan "Geçmişimi Öğreniyorum" adlı ünite bağlamında, oyun ve oyuncağın tarihini araştırılmış, öğrencilerdeki sözlü tarihe bakış açısı nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması ile geliştirilmiştir. Araştırma verileri ön ve son test uygulamaları, grup ödevleri ve görüşme ile toplanmıştır. Sözlü tarihin sorgulanmasına ilişkin öğrenci ürünleri Doküman Analizi ve İçerik Analizi teknikleri doğrultusunda çözümlenmiştir. Sözlü tarih öğretim uygulamasında öğrencilerin tarihsel bilgiye ulaşma, hatırlama ve yorumlama beceri düzeylerinin farklılık gösterdiği; öğrencilerin ders sürecini derse ilgi, öğrenme ve öğrenmenin kalıcılığı noktasında olumlu değerlendirdikleri, sözlü tarih öğretimi uygulaması sonunda öğrencilerin tarih, tarih öğretimi, sosyal bilgiler, sosyal bilgiler öğretimi, tarihçi ve tarihsel kanıta ilişkin algılamalarında tarih metodolojisi ve yapılandırmacı eğitim felsefesine uygun anlayış geliştirdikleri bulgulanmıştır. Sonuç olarak bu bulguların ışığında, sözlü tarih yöntemiyle işlenen derslerde, öğrenci başarısının arttığı ve bununla birlikte bilgiyi düzenleme, olguyu düşünceden ayırma, ilgisiz bilgi arasından ilgili bilgiyi bulma ve kendinden önceki kuşakları daha iyi anlama, takdir etme, değişim ve sürekliliği algılama becerilerini geliştirdikleri belirlenmiştir.

This Project is different from other projects about education with regards to content and conduct. The most distinctive properties of the project are that it follows the methods of a historian while using the methodology of social sciences. The students are treated as "young scientists" even as "young historians" during the project. History education by the use of oral history method within social studies and history lessons helps students learn with fun and the information learnt is long lasting. The research project is conducted with sixty (n=60) fifth grade students. The "I am learning my past" chapter of "culture and heritage" section of fifth grade social studies is handled within the history of children plays and toys context. The viewpoint of the students is improved by the use of one of the qualitative research methods, i.e. the action research. The research data is collected pre and post test applications, group works and interviews. The outputs of the oral history projects of the students are assessed by Document Analysis and Content Analysis techniques. Use of oral history technique revealed that he students skills of the access, recollection and interpretation of the information vary. Their involvement, learning and the stability of the information improved. The students perception of history and its education, social studies and its education, historians and historical evidence improved parallel to methodology of history and constructivist educational philosophy. The findings of the research suggest that the use of oral history method have improved the students school success, their skill of organizing the information, distinguishing the thought from reality, finding the relevant information among unrelated aggregate of information, understanding the previous generations and appreciate them, to perceive change and continuity.