Göçün kadın yaşamı üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışma terör ve güvenlik nedeniyle genelde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin kırsal yerleşim birimlerinden, özelde ise Hakkari'den Van'a doğru kitlesel ve zorunlu olarak gerçekleşen göç sürecini, süreci yaşayan kadınlar açısından ele almaktadır. Bu sürecin kadınlarca nasıl yaşandığını ve değerlendirildiğini anlamak amacıyla öncelikli olarak Hakkari'den Van'a göç etmiş az sayıda kadınla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş, daha sonra benzer süreçleri yaşayan farklı kadınlarla yapılmış çalışmalar araştırılmıştır. Aynı süreci yaşayan kadın ve erkeklerin farklı deneyim ve algılamalara sahip olacağı savından yola çıkılarak oluşturulan bu çalışmada niteliksel araştırma teknikleri kullanılarak az sayıda kadının göç sürecini nasıl yaşadığı ve bu süreci nasıl etkilediği anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın konusu ve amacı, çalışmanın yöntemi ve sorunlarına değinilmiştir. Literatür taramasına dayalı olan göç başlıklı ikinci bölümde ise kavram olarak göç, göç analizleri, göç türleri, genel olarak Türkiye'de göç hareketleri, Doğu ve Güneydoğu Anadolu göçünün özgünlüğü ve kadınların göç süreci içinde değerlendirilmesiyle ilgili alt bölümler yer almaktadır. Görüşmeler sonucunda elde edilen bulguların değerlendirilmesinden oluşan üçüncü bölüm kaset çözümlemelerinden elde edilen sonuçların yorumlandığı bölümdür. Bu bölümde kadınların göç sürecini nasıl anlattıklarına, süreç içinde neler hissettiklerine, göç sonrasında ne gibi değişimler yaşadıklarına değinilmiştir. Kadınların göç öncesi ve sonrası yaşamlarını değerlendirmeleri de bu bölümün bir diğer alt başlıklarındandır. Bunların yanı sıra kadınların aileleri, evlenme biçimleri, çok çocuk sahibi olmaları ve bunun nedenleri gibi konulara da değinilmiştir. Saha çalışmasında yapılan gözlemlerden oluşan dördüncü bölümde ise görüşme yapılan kadınların ve benzer koşullarda yaşayan zorunlu göçe maruz kalmış diğer ailelerin evleri, mahalleleri, yoksullukları anlatılmıştır. Sonuç ve değerlendirme bölümü olan beşinci bölümde yapılan literatür çalışması, görüşmeler ve gözlemlerle birlikte varılan sonuçlar değerlendirilmiş ve sunulmuştur.

The purpose of this thesis is to study compulsory mass migration in the East and Southeast Anatolia necessitated by terror and related other security reasons. By using qualitative research techniques in the field, women experiences of migration from rural Hakkari to the poverty stricken quarters of Van were thoroughly examined and analysed in the study. Since gender differences let man and woman experience the same social reality differently special attention is given to the evaluation of migration from the perception of women who participated in the process. The present study is organised into 5 chapters. The introductory Chapter 1 provides a general framework on the purpose of the subject, its methods and research techniques and limits and problems related to the subject and the methods employed. Chapter 2 starts with a brief account of literature survey on the subject and goes on to deal with the conceptual analysis of migration and its variations, migration and type of migrations in Turkey, and the unique character of migration in the East and Southeast Anatolia with special reference to the roles of women in the process. Findings from the fieldworks are discussed and evaluated in Chapter 3. There, special attention is given to women perceptions of migration with particular reference to what they felt during the migration and what kind of changes have they undergone in their lives afterwards. Chapter 4 provides additional information and evaluations based on the researchers observations in the field depicting the poverty stricken districts in which the immigrants have settled and the houses they lived in. Chapter 5 contains a general conclusion.