Hüseyin Hüsnü Ciritli ile sözlü tarih görüşmesi

Abstract

1911 yılında Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinde doğan Hüseyin Hüsnü Ciritli’nin babası Şam’da defterdarlıkta memurluk yapar. Şam’da bulundukları sırada, daha ilkokula başlamadan Kuran-ı Kerim’i ezberler. 1918 yılında Elbistan’da ilkokula başlayan Ciritli, ilkokulun caminin içinde olduğunu, yerde minderlerin üzerine oturduklarını ve taş levhalara yazı yazdıklarını anlatır. İkinci sınıfa geçtiği sene caminin bahçesine ilkokul binasının yapıldığını ve tahta sıralarda eğitim almaya başladıklarını belirtir. Okul binasının değişmesiyle modern eğitime geçtiklerini, derslerin değiştiğini ve müfredata Tarih, Coğrafya gibi derslerin eklendiğini söyler. Halep Öğretmen Okulu’ndan mezun olan öğretmenleri onlara resim yaptırmaya çalışınca diğer öğretmenler resmin günah olduğunu düşünerek buna izin vermezler. Ciritli görüşmede, Cumhuriyet’in ilanından önceki eğitim sisteminden, kendi okul hayatından, öğretmenlerinden, okulda yaşadıklarından detaylı olarak bahseder. Cumhuriyet’in ilanına kadar hafta sonu okulun bahçesinde “Padişahım çok yaşa” diye bağırırken Cumhuriyet’in ilan edildiği gün “Cumhuriyet çok yaşa” diye bağırdıklarını anlatır. Kurtuluş Savaşı yıllarındaki Elbistan, ve orada yaşananlar hakkında bilgiler verir. İlkokul bitince ortaokula devam etmek için Adana’ya gider. Ailesinin onu okutacak maddi gücü olmadığı için parasız bir şekilde yola çıkar. Elbistan’dan Kahramanmaraş’a dört günde at sırtında ulaşır. Kahramanmaraş’tan trenle Adana’ya gider. Adana’da öğretmen okulu sınavını kazanarak okula kaydolur. Bu süreçte hem okur hem de çeşitli işlerde çalışır.