Gülderen Sağlam ile sözlü tarih görüşmesi

Abstract

1963 yılında Bursa’da doğan Gülderen Sağlam’ın dedeleri Rus savaşında Rusya’dan çıkarılan Dağıstan Türklerindendir. Mahallede yatır olarak bilinen Akbıyık Sultan’nın hikayesinden uzunca bahseder. Akbıyık Mahallesi’nin kuruluşu zamanında Pınarbaşı’ndan evlere su gelir. Komşuların evlerinde sırayla kahve içmek için toplanılır. Suyun en üstündeki ev sahibi kağıttan bir kayık yapar ve üzerine o gün kahvenin kimde toplanacağını yazar. O günlerde yaşamadığını söyleyen Sağlam, bu olayları pek çok kişiden dinlediğinden bahseder. Düğünlerde komşular düğün evine yardıma gider. Düğünü yapacak kişinin işleri çok olduğundan bir liste yapılır ve komşular tüm işleri paylaşır. Bebeklerin ilk dişi çıktığında evde toplandıklarından ve buğday kaynatıldığından söz eder. Sünnet çocuklarının piliçkalarla gezdirildiğini ve Emir Sultan’nı ziyaret ettiklerini anlatır. Evlere misafir geldiğinde Geye dondurması dağıtılır. Hıdırellez günü bahçelerdeki güllerin dibine istek paraları koyulur. Sonra Temenyeri’ne gidilir, ateşler yakılır ve eğlenceler düzenlenir. Mahallede yardımlaşma çok fazladır. Birlikte Pazar alışverişine gidilir. Sokaklar her zaman temizdir, mahalleli her sabah kapılarının önlerini süpürür. Sokaklar Yahudi patikalarıyla doludur. Asker uğurlamalarda kapı kapı dolaşıp hediyeler verilir. Gezeklerde evlerin kapılarına yeşil ışık takıldığını söyler. Mahallede evlerde bereket olması için yapılanlardan bahseder. Evlerine ilk radyo daha sonra ilk telefon, otomobil ve televizyonunun alınışını anlatır. Mahallelinin nerelerde çalıştığından bahseder. 1980 sonrasında mahalleye göç başlar. Ramazan ayında yapılanları anlatır. Eski ramazanlarda davulcular önce her kapıda durur ve ailelere uygun maniler söyler. O zamanlarda herkes oruç tutar. İftarda misafirler çok olur. Bayramlarda ortak aile kahvaltısı yapılır. Gelen misafirlere hizmet etmek için bayramın birinci ve ikinci günü evde bulunulur, daha sonra gezmeye gidilir.