The Balkan muhacirs of Akköy/Didim:memory and identity in a Western Anatolian village

Abstract

The end of the Ottoman rule in the Balkans and the establishment of new nation states was not only a political change, but it affected the lives of individuals. Millions of people had to leave their birthplaces and migrate and settle in socially, culturally and politically different places than their own. The intend of this study is to search how the memories and identities of the Balkan migrants-or as they are referred in vernacular, the muhacirs-were shaped in relation to their migration experiences in a western Anatolian village-Akköy. This thesis is written as an oral history study and the life stories of the muhacirs of Akköy were used as primary sources. These provided enough data to analyze how the muhacirs percieved their homeland, migration experience and settlement. The narratives also helped to understand the relationship between different groups of muhacirs in Akköy and their relationship with the "native" populations in the surrounding villages and with the Turkish Republic and Turkishness in general. Conclusions are drawn that the migration experience which is today still effective in the lives of muhacirs created complex and multiple identities. This determined the way they composed and told their stories of life. In terms of adapting and assimilating themselves to Akköy and in general to Turkey, conflicting identities even today prevail among muhacirs and it cannot be suggested that they are in complete compliance with the hegemonic social, cultural and political order.

Balkanlarda Osmanlı egemenliğinin sona ermesi ve yeni ulus devletlerin kurulması sadece siyasal bir değişim değildi. Bu olay aynı zamanda bireylerin hayatlarını etkiledi. Milyonlarca insan doğdukları yerleri terk etmek ve kendi yaşadıkları yerlerden sosyal, kültürel ve siyasal olarak farklı olan yerlere göç ederek yerleşmek zorunda kaldı. Bu çalışmanın amacı bir Batı Anadolu köyünde, Akköy'de, göç deneyimleri ile ilintili olarak Balkan göçmenlerinin veya gündelik dilde adlandırıldıkları şekliyle muhacirlerin hafızalarının ve kimliklerinin nasıl şekillendiğini araştırmaktır. Bu tez bir sözlü tarih çalışması olarak yazıldı ve Akköy'deki muhacirlerin hayat hikayeleri birincil kaynaklar olarak kullanıldı. Bunlar, muhacirlerin memleketlerini, göç deneyimlerini ve iskanlarını nasıl algıladıklarını incelemek için yeterli veri sağladı. Ayrıca bu anlatılar Akköy'deki değişik muhacir grupları arasındaki ilişkiyi ve muhacirlerin çevre köylerdeki `yerli' nüfusla ve genel anlamda Türklük ve Türkiye Cumhuriyeti ile kurdukları ilişkiyi anlamaya da yardımcı oldu. Çıkan sonuçlara göre muhacirlerin hayatlarında bugün dahi etkili olmaya devam eden göç deneyimleri karmaşık ve çoğul kimlikler üretmiştir. Bu durum muhacirlerin hayat hikayelerini ne şekilde düzenleyerek anlatıklarını da belirlemektedir. Akköy'e ve genel anlamda Türkiye'ye uyum sağlama açısından bakıldığında muhacirler arasında bugün bile çelişkili kimliklere rastlamak mümkündür ve muhacirlerin egemen sosyal, kültürel ve siyasal düzen ile tam bir uyum içerisinde oldukları söylenemez.